Джеймс Макинтайр: различия между версиями

Материал из Wikilivres.ru
Перейти к навигацииПерейти к поиску
(викификация)
Строка 31: Строка 31:
  
 
<!--
 
<!--
Шемас Макинтайр,
 
третий вождь клана Макинтайр имени Глен Но
 
(ок. 1727–1799)
 
 
Песня для доктора Джонсона
 
 
Англичанин, хрен заморский,
 
Был ты нам сто лет не нужен,
 
Но притрюхал: мол, по-горски
 
Выставляй обед и ужин;
 
И с набитою утробой
 
У себя в норе барсучьей
 
Выродил набитый злобой
 
Дохлый выпороток сучий.
 
 
Знать не знаю: черт ли, бес ли
 
Вдохновил тебя на дело:
 
Воешь на луну, а если
 
Слушать не заставишь гэла?
 
Ну, рычи поганой шавкой,
 
Быдловатой, грязной, грубой:
 
Гавкай ты или не гавкай –
 
А поди куси, беззубый!
 
 
Клювом, иль пером орлиным
 
Не убью тебя роскошно:
 
Мне и стёблышком гусиным
 
Воевать с тобою тошно;
 
Тухлый дух в протухшем теле;
 
Ровня с крысою чумною,
 
Ты вонючкой был доселе,
 
Стал вонючкою двойною.
 
 
Неужели папа Джонни
 
Смастерил такого Сэмми?
 
Видно, дядя посторонний
 
Дал начало этой теме;
 
Тухлый дух в протухшем теле;
 
Раб, достойный только вздрючки
 
Ты вонючкой был доселе,
 
Стал теперь как две вонючки.
 
 
Высыхает лес отменный,
 
От орлов – разит стервятней;
 
В чистой полосе ячменной
 
Сорняки всего отвратней;
 
Знать, фальшак не хуже денег,
 
Коль растут на нем доходы;
 
Сударь, то, что ты мошенник –
 
Просто знак твоей породы.
 
 
Ты слизняк, среди болота
 
Вялое наевший брюхо;
 
Ты раздутая от пота
 
Желтопузая лягуха;
 
Ты – раздутый труп гадючий,
 
Ты же слепень кровожадный;
 
Ты же овод приставучий
 
И опарыш стервоядный.
 
 
Ты – бродячий пес нечистый,
 
Царь помойки, право слово;
 
Ты – грибок росы мучнистой,
 
Ты  – гниющая полова;
 
Ты – наймит, притом подонок,
 
Ты – продажная защита,
 
Ты – гнусавый пустельжонок,
 
Жвачка для зубов пиита.
 
 
Ты исчадие кошмара,
 
Плод без племени, без роду;
 
Ты взбесившйся волчара,
 
Что боится видеть воду;
 
Ты мешок, набитый вздором,
 
Ты недаром всех бездарней:
 
Ты, зачатый под забором,
 
Ты, воспитанник свинарни.
 
 
Ты отнюдь не вереск чистый,
 
Ты не ясень – помнить, надо б;
 
Ты не не терн, да и не не тис ты,
 
И не благородный падуб;
 
Но доволен ты судьбиной
 
Ты – осина превелика,
 
Дуб, что сделался дубиной,
 
Липа, что пошла на лыко.
 
 
Омерзительный, раздутый
 
Змей, подохший возле речки;
 
Полный вызревшей цикуты
 
Чирей, что готов к протечке;
 
Слизь твою понюхать жутко,
 
Да и вовсе бы не надо:
 
У тебя взамен желудка –
 
Печень, вздутая от яда.
 
 
Ты – акула, ты – зубатка,
 
Ты – пескарь, на выкид годный;
 
Ты – великий страж порядка,
 
Только страж заднепроходный;
 
Вошь, внедрившаяся смело,
 
Скажем, в тулово овечье, –
 
Но болтать с тобою – дело
 
Ну никак не человечье.
 
 
Коль тебе нужда приперла –
 
Думаешь, возьмешь нахрапом;
 
Растопырь пошире горло –
 
И в него получишь кляпом.
 
Твой конец, поганец, близок:
 
И довольно строить ковы:
 
Ты – невыделанный склизок,
 
Сдохший в брюхе у коровы.
 
 
Перевод с шотландского гэльского Е. Витковского
 
 
 
Seumas Mac-an-t-Saoir,
 
Fear a Ghleinne Nodha
 
(~1727–1799)
 
 
Òran don Ollamh MacIain
 
 
An t-ollamh thàinig á Sasann
 
‘N coinneamh ri masl’ thoirt do dh’Alba,
 
Ged fhuair e suairceas da chleachdadh
 
‘Na astar air feadh nan Garbhchrioch,
 
Cho luaithe ràinig e dhachaigh
 
Gu garaidh altram an t-seana-bhruic
 
Na rug an trùileach an asaid
 
De bhreugan ascaoin ‘s de shalachar.
 
 
Ach se ‘n Donas fhéin a spor thu
 
Thug an toil dhuit gun a chàileachd:
 
Bu chomhartaich dhuit ris a’ ghealaich
 
Bhith tabhann ri clannaibh nan Gàidheal –
 
Is olc, a thrù, nach tug thu ‘n aire
 
Mun robh thu cho labharra dhàna
 
Nach e ‘n cù as cruaidhe dealann
 
As doimhne a ghearras a nàmhaid.
 
 
S dearbha nach fiach leam it’ iolair
 
A spùilleadh, no tharraing à balg, dhuit:
 
S math a dh’fhóghnas leam a’ ghèadhach
 
Shlìom, ghlas, laghach gad mharbhadh –
 
Ceapag bhog challtainn gun chorran,
 
Gun ghuin, gun oirean, gun chalg oirr’,
 
A lotas do theanga ‘s do cholann
 
As comh-buige re torran mhealgan.
 
 
Chan eil mi creidsinn ga-rìreadh
 
Gur Iaineach friamh na béiste,
 
Sann a fhuaridh e le mhàthair
 
Ri coigreach le nàdar Bhénuis:
 
Balach gun mhodh, lomlàn miosgainn,
 
Tràill neo-mhiosail air fhéin e –
 
Is tusa an fheòil a chaidh a dholaidh,
 
A dhùbail boladh, air brénid.
 
 
Ach chan eil coille gun a crìonach
 
‘S bidh clamhan lìonmhor sna seòcaibh,
 
S ainneamh ri fhaotainn magh cruithneachd
 
Gun bhuilgear ann, gun fhòtas;
 
Tha coimeasg ri fhaighinn gu minig
 
Anns na gineachainn as bòidhche,
 
‘S chan iongnadh thusa bhith ad’ thrustair,
 
Ad’ thàir, ‘s ad’ ghusgall de d’ sheòrsa.
 
 
Gur tu an losgann sleamhainn tàrrbhuidh,
 
S tu màigein tàirrngeach nan digean,
 
Gur tu tearc-luachrach a’ chàthair
 
Ri snàg ‘s ri màgaran mìltich;
 
S tu bratag sgreataidh an fhàsaich,
 
S tu ‘n t-seilcheag ghrànda, bhog, lìtheach,
 
S tu ‘n cartan nach fhuarasta thàrsainn
 
Uait na thàrras tu ‘nad ìngean.
 
 
Gur tu ‘n sgonnachù gollach, sgallach,
 
S tu tramasgal salach gach fàs-phoir,
 
S tu soplach is moll na fasnaig
 
An àm sìol reachdmhor a chàthadh;
 
S tu tom odhar an tombaca,
 
Gur tu stad feachda o bhlàraibh,
 
Gur tu croman-luch’ na h-ealtainn –
 
S tu nis mìr-cagnaidh nam bàrdan.
 
 
Gur tu fuidheagan an aodaich,
 
Gur tu cnò-chaoch na fìor fhàsaig,
 
S tu am madadh-allaidh air chonfhadh,
 
Gur tu meas toirmisgt’ a’ ghàraidh,
 
S mòr tha de bheusan, a bhalaich,
 
A’ bhrùid air carradh ad’ nàdar –
 
Chan iongnadh ged tha thu sgreamhail
 
San fhail anns an deachaidh t’ àrach.
 
 
Cha bu tu ‘n droigheann no ‘n cuileann
 
No ‘n t-iubhar fulannach làidir,
 
Chan eil mir annad den darach
 
No de sheileach dearg nam blàran;
 
Tha chuid as mò dhiot de chritheann,
 
Ìngnean sgithich ‘s làmhan feàrna –
 
Tha do cheann gu léir de leamhan,
 
Gu h-àraidh do theanga ‘s do chàirein.
 
 
Ceann puinnsein h a chinnich ‘na fhàsach
 
Den fhailbhe ‘s den àileadh lomlàn
 
Gann uiread maighdeige-tràghad
 
De dh’eanchainn nàdarr’ ad’ throm-cheann,
 
Chan iongnadh ged thigeadh toth gràineil
 
O dheudach beàrnach do ronnachraois
 
‘S do chom gun chridhe gu d’ àinean
 
Ach uiread màleid de dhombias.
 
 
Am measg nan iasg s tu ‘n dallag mhùrlaich,
 
A’ bhiast mhùgach sin ‘m mac-làmhaich,
 
S tu ‘n t-isean á meadhan na bréine,
 
Am broc ‘s a shròn ‘na chéir trì ràithean,
 
A’ mhial chaorach dha’n ainm at t-seulain,
 
Salach an spréidh tha dhuit càirdeach –
 
‘S mur bitheadh nach toil leam ainm éisge,
 
Gun dùraiginn fhéin do sgràilleadh.
 
 
Ach nì mi nis a bhrìgh do sgòrnail
 
Glomhar ad’ bheul mòr a sparradh
 
Nach dealaich riut fhads as beò thu,
 
Gach aon deireadh lò ga theannadh;
 
Bharrachd air na gheibh thu de riasladh
 
Air ballan-stiallach gad spannadh –
 
B’ fheàrr dhuit nach beirte bho thòs thu
 
Ach ad’ mharbh-laogh bò gun anam.
 
 
1775 <1776>
 

Версия 15:10, 18 марта 2017


Джеймс Макинтайр
Джеймс Макинтайр
James MacIntyre, Джеймс Макинтайр из Гленно
* ок. 1727 г.
† 1799 г.

Джеймс Макинтайр из Гленно или Шемас Макинтайр, третий вождь клана Макинтайр имени Глен Но (ок. 1727–1799). Известен своей едкой сатирой на Доктора Сэюэля Джонсона, который позволил себе прнебрежительное высказывание в адрес Шотланцев во время своего визита на Гебриды.

James, the poet-chief, (1727–1799) is best remembered for a biting satire he composed in Gaelic in response to Samuel Johnson|Samuel Johnson, the English encyclopedist, who had made derogatory comments about the Scots in his famous trip to the Hebrides.

Песня для доктора Джонсона, пер. с шотл. гэльского Е. Витковского


Другое